Interview over de MVO Risico Checker

De MVO Risico Checker is een online tool die gratis helpt met het identificeren van MVO risico's. We hebben projectmanager Marieke de Jong en haar Duitse collega Caroline Zamor van UPJ gevraagd naar het gebruik en de wensen van gebruikers. En vooral hoe bedrijven zich kunnen voorbereiden op de door de EU-Commissie voorgestelde richtlijn voor een Europese 'supply chain’ wet. 

De MVO Risico Checker is ontwikkeld voor MVO Nederland en wordt gefinancierd door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken. De Duitstalige versie van de CSR Risk Check wordt gefinancierd door het Agentschap voor Bedrijfsleven en Economische Ontwikkeling (AWE), door de Helpdesk on Business & Human Rights en geïmplementeerd door UPJ in samenwerking met MVO Nederland. 

Kunnen jullie ons vertellen hoe de MVO Risico Checker bedrijven in de praktijk heeft geholpen?  

Marieke: De redenen en doelen voor het gebruik van de tool kunnen per bedrijf sterk verschillen. Een Belgisch kledingbedrijf vertelde me dat ze de MVO Risico Checker onder andere gebruiken voor het kiezen van nieuwe inkooplocaties voor hun productie. Een ander voorbeeld is een bedrijf dat een rapport van de MVO Risico Checker aan een collega gaf, die inkooppartners in verschillende landen bezocht. Hij gebruikte het rapport als uitgangspunt om over risicomanagement te praten. 

Caroline: Veel bedrijven gebruiken de MVO Risico Checker om een eerste overzicht te krijgen van de risico's die zij mogelijk lopen in hun toeleveringsketen. Een wereldwijd opererend groente- en fruitbedrijf gebruikt de tool bijvoorbeeld regelmatig om niet alleen de leveranciers te beoordelen, maar ook de eigen landbouwbedrijven. Andere bedrijven gebruiken de MVO Risico Checker voor hun basisrisicoanalyse ter voorbereiding op de Duitse due diligence-wet.   

De online MVO Risico Checker is bijna tien jaar oud. Hoe kijken jullie terug? 

Marieke: De tool is in tien jaar tijd sterk veranderd en geëvolueerd. De grootste prestatie zou ik zeggen is de enorme hoeveelheid informatie die we in de loop der jaren hebben verzameld. Terugkijkend wordt duidelijk dat het onderwerp bedrijfsleven en mensenrechten tegenwoordig veel meer leeft dan tien jaar geleden. 

Caroline: De Duitse versie van de MVO Risico Checker is eigenlijk vijf jaar oud. De gestaag groeiende gebruikersaantallen laten zien dat de tool steeds belangrijker is geworden. We werken eraan om de risico's en adviezen in de MVO Risico Checker actueel te houden en de kwaliteit hoog te houden. Wij streven er ook naar de rapporten specifieker te maken en beter af te stemmen op de afzonderlijke producten en landen. Op bepaalde gebieden is dit nog een uitdaging, door een gebrek aan beschikbare gegevens. 

Met welke actuele uitdagingen worden jullie geconfronteerd bij het werken aan de MVO Risico Checker? 

Caroline: De grootste uitdaging is volgens mij de beschikbaarheid van gegevens. Het is relatief gemakkelijk om studies en rapporten te vinden over kinderarbeid in de cacaoteelt in West-Afrika of over de arbeidsomstandigheden van textielarbeiders in Azië. Deze gebieden zijn uitgebreid onderzocht. Maar er zijn andere industrieën die belangrijk zijn voor de Duitse economie, zoals de machinebouw, maar waarvoor we geen relevante gegevens hebben. Aangezien die toeleveringsketens vrij complex zijn - met veel verschillende materialen of samengestelde materialen - is het moeilijker om risico's te specificeren en toe te wijzen en om onderzoek naar die risico's te vinden.    

Marieke: Dit vereist ook kennis en bewustzijn bij bedrijven die de MVO Risico Checker gebruiken. Het is belangrijk om te weten waar je op moet letten bij het gebruik van de MVO Risico Checker. We merken dat veel mensen zoeken naar het land waar hun dichtstbijzijnde leverancier is gevestigd. De grondstoffen in de producten komen echter vaak van een heel andere locatie. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen het gefabriceerde product en de grondstoffen ervan. 

Welk advies hebben jullie voor bedrijven die zich willen voorbereiden op de komende Europese supply chain wet? 

Caroline: Ik zou zeggen, begin nu! Naar mijn mening is het beter te handelen dan te reageren. Veel Duitse bedrijven worden niet rechtstreeks getroffen door de Duitse due diligence-wet, maar wel indirect omdat ze deel uitmaken van de toeleveringsketens van grotere bedrijven die onder de wet vallen. Van hen kan dus worden verlangd dat zij nu al de juiste processen invoeren.    

Marieke: Ik sluit me aan bij Caroline. Volgens mij maakt het niet uit of je handelt omdat je daartoe door de Duitse of Europese wetgeving verplicht bent of zonder; er zijn veel voordelen aan meer weten over je toeleveringsketen en je partners in die keten. Gewoon beginnen en kleine stapjes vooruit zetten, zoals ook wordt uitgelegd in het Stappenplan mvo-risicomanagement.   

Hoe ontwikkelt de tool zich? Zijn er nieuwe vereisten voor de tool naarmate het aantal gebruikers toeneemt? 

Caroline: Ik denk dat het belangrijk is dat de tool up-to-date en dus relevant blijft - vooral als je kijkt naar wat er voor bedrijven in het verschiet ligt. Het aantal gebruikers stijgt explosief en de gebruikers worden interactiever en nemen contact met ons op. Wij werken eraan om in die behoeften te voorzien en antwoorden en oplossingen te vinden. Om een voorbeeld te noemen: we voeren specifiek onderzoek uit voor sectoren als de machinebouw of de digitale industrie, waar de nadruk ligt op de toeleveringsketen stroomopwaarts in plaats van stroomafwaarts.   

Marieke: Zoals de tool zich de afgelopen tien jaar heeft ontwikkeld, zal hij zich ook in de toekomst blijven ontwikkelen. Nieuwe gebeurtenissen zoals nieuwe wetgeving rondom toeleveringsketens vragen om aanpassing van bedrijven, maar ook om aanpassing en ontwikkeling van de MVO Risico Checker als antwoord op deze nieuwe eisen. Wij zijn enthousiast over wat de toekomst zal brengen!